Anonim şirketlerde hisse devri, şirketin hisselerinin bir hissedardan başka birine transfer edilmesi sürecidir. Bu süreç, Türk Ticaret Kanunu’na (TTK) ve şirketin ana sözleşmesine uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Anonim şirketlerde hisse devri genel olarak serbesttir, ancak bazı sınırlamalar ve prosedürler mevcuttur.
Hisse Devrinin Genel Kuralları
- Nama Yazılı ve Hamiline Yazılı Hisseler:
- Nama Yazılı Hisseler: Nama yazılı hisselerin devri, ciro edilip devralanın adına yazılması ve hisse senetlerinin şirketin pay defterine kaydedilmesi ile gerçekleşir.
- Hamiline Yazılı Hisseler: Hamiline yazılı hisselerin devri, hisse senetlerinin fiziken teslimi ile gerçekleşir. Bu tür hisseler, sahiplik açısından daha az bürokratik bir sürece tabidir.
- Ana Sözleşme Düzenlemeleri: Şirketin ana sözleşmesinde hisse devri ile ilgili özel hükümler bulunabilir. Örneğin, bazı şirketlerde hisse devri yönetim kurulunun onayına tabi olabilir.
- Türk Ticaret Kanunu’na Uygunluk: TTK’nın anonim şirketlerde hisse devri ile ilgili maddelerine uyulmalıdır. Bu kanun, hisse devrinin geçerliliği ve uygulanması ile ilgili temel kuralları belirler.
Hisse Devri Prosedürü
- Devir Sözleşmesi: Hissedarlar arasında hisse devrine ilişkin bir sözleşme yapılır. Bu sözleşmede devredilecek hisselerin miktarı, devrin koşulları ve tarafların hak ve yükümlülükleri belirtilir.
- Yönetim Kurulu Onayı: Eğer ana sözleşmede öngörülmüşse, devir işlemi yönetim kurulunun onayına sunulur.
- Pay Defteri Kaydı: Nama yazılı hisse senetlerinin devri, devralanın adı pay defterine kaydedilerek tamamlanır.
- Noter Tasdiki ve Bildirim: Hisse devri noter tarafından tasdik edilerek resmiyet kazanabilir ve gerekli mercilere (örneğin, Ticaret Sicil Müdürlüğü) bildirilir.
Vergilendirme ve Harçlar
Hisse devri işlemlerinde bazı vergi ve harç yükümlülükleri doğabilir. Özellikle, devir bedeli üzerinden Damga Vergisi alınabilir. Ayrıca, hisse devrinin Ticaret Sicili’ne tescil edilmesi durumunda belirli bir harç ödenmesi gerekebilir.
Özet
Anonim şirketlerde hisse devri, genellikle kolay bir süreç olsa da, her şirketin kendi ana sözleşmesinde belirlediği kurallar ve TTK’nın genel hükümleri çerçevesinde belirli adımların atılması gerekmektedir. Hisse devri yapmadan önce, ilgili yasal düzenlemeler ve şirket içi kurallar dikkatlice incelenmeli ve gerektiğinde profesyonel hukuki danışmanlık alınmalıdır.
